This post is also available in:
English
Spis treści
Cześć!
Zazwyczaj na naszym blogu skupiamy się na podróżach po zagranicznych zakątkach, opowiadając o miejscach, które odkrywamy na własną rękę poza granicami Polski. Tym razem jednak postanowiliśmy podejść do tematu nieco nieszablonowo i zatrzymać się na chwilę w kraju. Chociaż na pierwszy rzut oka może się wydawać, że Polska nie kryje już przed nami zbyt wielu tajemnic, jest pewne miejsce, które wyróżnia się swoim niepowtarzalnym charakterem. Zalipie – wieś znana z malowanych domów – to wyjątkowy zakątek, który zaskoczy niejednego podróżnika swoją kolorową historią. Zapraszamy na krótką podróż po tym kolorowym miejscu!
Gdzie znajduje się Zalipie?
Zalipie to niewielka wieś w Małopolsce, położona około 30 km na północny wschód od Tarnowa i 100 km od Krakowa. Co więcej, znajduje się w malowniczej okolicy, która na pierwszy rzut oka może wydawać się niepozorna. Jednak to właśnie tutaj, w sercu polskiej wsi, odkrywamy kolorowe, ręcznie malowane domy. Te niezwykłe budowle przyciągają turystów z różnych zakątków Polski i świata.
Krótka historia
Zalipie, mała wieś w Małopolsce, zyskała sławę dzięki unikalnej tradycji malowania domów w kolorowe, kwiatowe wzory. Zwyczaj ten narodził się pod koniec XIX wieku, kiedy to kobiety z Zalipia zaczęły dekorować ściany swoich domów białą farbą, aby zamaskować plamy od sadzy, wynikające z braku kominów w ówczesnych domach. Z czasem malunki te zaczęły przybierać coraz bardziej skomplikowane kształty, a kobiety zaczęły dodawać kolory i rozwijać swoje artystyczne umiejętności. W ten sposób powstały piękne, kwiatowe motywy inspirowane otaczającą przyrodą, które szybko stały się znakiem rozpoznawczym wioski.
W latach 30. XX wieku tradycja malowania domów zyskała taką popularność, że w 1948 roku zorganizowano pierwszy konkurs „Malowana Chata.” Co roku nagradza on najpiękniej udekorowane domy. Dzięki tej tradycji Zalipie stało się symbolem polskiej sztuki ludowej.
Czym jechaliśmy do Zalipia?
Do Zalipia wybraliśmy się naszym motocyklem BMW R1250GS prosto z Warszawy. Trasa przebiegła szybko i bez większych problemów. Choć mieliśmy do pokonania około 300 kilometrów, komfort motocykla oraz malownicze krajobrazy Małopolski sprawiły, że podróż minęła niemal niezauważalnie. Ostatni odcinek, wśród mniejszych miejscowości, dostarczył nam dodatkowej przyjemności. Mogliśmy cieszyć się widokami i spokojnym, wiejskim klimatem.
Jak dojechać do Zalipia?
Do Zalipia można dotrzeć na kilka sposobów, w zależności od tego, czy preferujemy podróż samochodem, komunikacją publiczną, czy zorganizowane wycieczki.
Samochodem / Motocyklem
Najwygodniejszym sposobem na dotarcie do Zalipia jest podróż samochodem. Z Warszawy droga zajmuje około 3,5 godziny, a z Krakowa około 1,5 godziny (100 km). Najszybszą trasą z Krakowa jest trasa A4 oraz droga krajowa DK73 w kierunku Tarnowa. Zalipie leży w spokojnym, wiejskim regionie Małopolski, więc na końcowych odcinkach trasa prowadzi przez malownicze wsie.
Pociągiem i autobusem
Jeśli nie masz dostępu do samochodu, możesz dojechać do Zalipia komunikacją publiczną. Najpierw trzeba dotrzeć do Tarnowa, co można zrobić pociągiem z Krakowa lub innych większych miast. Z Tarnowa można złapać autobus, który dowiezie bezpośrednio do Zalipia.
Zorganizowane wycieczki
Jeśli wolisz podróżować bez stresu, możesz skorzystać z opcji zorganizowanej wycieczki. Pośrednicy, tacy jak GetYourGuide oferują wycieczki, obejmujące transport i przewodnika, co może być wygodnym rozwiązaniem dla tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej o historii tego miejsca bez potrzeby samodzielnego planowania.
Co możemy tutaj zobaczyć?
Zalipie to miejsce, gdzie każdy zakątek kryje kolorowe dzieła sztuki ludowej. Choć cała wioska jest udekorowana pięknymi malowidłami, są miejsca, które szczególnie warto zobaczyć.
Zagroda Felicji Curyłowej
Jednym z najważniejszych punktów na mapie Zalipia jest Zagroda Felicji Curyłowej. To dom słynnej malarki, która odegrała kluczową rolę w rozwoju tradycji malowania domów w Zalipiu. Co więcej, jej zagroda, dziś przekształcona w muzeum, pełna jest barwnych, ręcznie malowanych motywów. Ozdabiają one nie tylko ściany, ale także meble, naczynia i różne elementy wyposażenia. Jest to miejsce, gdzie można zobaczyć, jak wyglądało życie w tradycyjnej wsi. Dodatkowo, widać tam, jak sztuka była wpleciona w codzienność mieszkańców.
Kolorowy domek
Na dzień naszej wizytacji w tym miejscu, nie zastaliśmy nikogo z właścicieli obiektu – ale można było wejść na teren posesji i zrobić zdjęcia pięknie udekorowanemu domkowi. Jego kolorowe, kwiatowe wzory na ścianach są doskonałym przykładem sztuki ludowej, z której Zalipie słynie. Choć zamknięty, dom wciąż tętnił życiem dzięki swoim barwom i detalom.
Dom Malerek
Dom Malarek to jedno z najważniejszych miejsc w Zalipiu, które skupia zarówno tradycyjną sztukę ludową, jak i współczesnych artystów kontynuujących unikalne malarskie dziedzictwo wioski. Jest to centrum kulturalne, gdzie można zobaczyć prace lokalnych malarek, które od pokoleń ozdabiają domy charakterystycznymi kwiatowymi motywami. Odwiedzający mogą podziwiać zarówno starsze, jak i nowsze dzieła sztuki, a także uczestniczyć w warsztatach, podczas których można spróbować swoich sił w malowaniu według lokalnych tradycji. To doskonałe miejsce, by zakupić pamiątkę i zagłębić się w historię tego regionu.
Spacer po Zalipiu
Podczas naszej wizyty w Zalipiu postanowiliśmy zostawić motocykl i wybrać się na spokojny spacer po okolicy. Droga wiodąca przez wieś idealnie nadawała się na około 5-kilometrowy spacer, podczas którego mogliśmy podziwiać nie tylko malowane domy, ale także codzienne życie mieszkańców. Spacerując wśród lokalnych domów, poczuliśmy wyjątkowy klimat tego miejsca – cisza, spokój i otaczająca nas sztuka wpleciona w zwykłe budynki.
Taki spacer to idealny sposób, by w pełni docenić urok Zalipia i jego niezwykłe, kolorowe dziedzictwo. Jeżeli planujecie odwiedzić tę malowniczą wieś, polecamy również zostawić pojazd na chwilę i przejść się pieszo, aby doświadczyć tego miejsca z bliska.
